Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753
Cauletoun
Silene baccifera
Caryophyllaceae
Àutri noum : Caulechoun, Chausseroun, Chauretoun, Chaurentoun.
Noms en français : Coulichon, Cucubale à baies.
Descripcioun :Lou cauletoun trachis dins li limas de ribiero, li roubino e li baragno. La flour èi coume boudenflo e porto de petalo di dos partido blanco un pau verdo. Lou fru, d'abord verd pièi negre èi sucous. I'a pas trop pèr s'engana.
Usanço :Li jóuini planto soun manjado cuecho en Asìo coume liume o en soupo. Sèmblo pas agué jamai servi coume remèdi au nostre, pamens d'ùni prouprieta soun couneigudo (vèire çai-souto).
Port : Erbo
Taio : 0,4 à 1,2 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Silene
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,2 à 1,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Ribiero
- Limas
- Roubino
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Silene baccifera (L.) Roth, 1788
(= Cucubalus baccifer L., 1753 )